بستنی
بستنی نوعی دسر منجمد و مزهدار است که باید شامل حداقل ۱۰٪ چربی شیر باشد.
مقدار این چربی میتواند از ۱۰ تا ۱۶ درصد تغییر یابد که معمولاً بستنیها حاوی ۱۴٪ چربی شیر هستند،
همچنین این خوراکی میتواند شامل دیگر انواع لبنیات مثل خامه باشد که به همراه مواد شیرینکننده
و طعمدهنده تهیه میشود. اولین کارخانه صنعتی بستنیسازی جهان در سال ۱۸۵۱در مریلند، کار خود را آغاز نمود.
تاریخچه
بر اساس شواهد تاریخی اسکندر مقدونی در قرن چهارم قبل از میلاد، به نوشیدنیهای یخی علاقه فراوانی داشته و در مدارک دیگر نیز دیده شده
که در سال ۶۲ قبل از میلاد، نرون، امپراتور روم افرادی را به کوهستانهای آپنین میفرستاد تا برایش یخ و برف بیاورند،
سپس آن را با شربت، پوره میوه یا عسل مخلوط کرده و میخورده است.
در امپراتوری ایران، مردم افشره آب انگور را روی مقداری برف در کاسهای میریختند
و آن را به عنوان دسر، مخصوصا هنگام گرمی هوا صرف میکردهاند. برف یا از زیرزمینهای سردی به نام یخچال،
یا از برف باقیمانده روی کوههای اطراف پایتخت تابستانه، هگمتانه، برداشت میشده است.
نخستین کارخانه صنعتی بستنیسازی جهان در سال ۱۸۵۱در مریلند، کار خود را آغاز کرد.
نخستین مغازه بستنی فروشی در آمریکا در سال ۱۷۷۶ در نیویورک شروع به کار کرد.
مهاجران آمریکایی اولین کسانی بودند که اصطلاح ice cream را به کار بردند.
اصطلاحی که در ابتدا iced cream بود و بعدها بصورت ice cream کوتاه شد.
هم چنین Burt Baskin و Irvine “Irv” Robbins دو برادر خوانده بودند،
که برای اولینبار در کالیفرنیای آمریکا فروشگاههای Baskin-Robbins را راهاندازی کردند.
انواع بستنی
بستنی دارای تنوعهای گوناگونی است.
مانند بستنیهای سنتی، بستنیهای ایتالیایی یا میوهای، میلک شیکها و بستنیهای یخی.
قدمت دسرهای یخی در چین به ۴ هزار سال قبل میرسد.
یک نوع از این دسرها با قرار دادن سنگ نمک و برف در جدارههای ظروف حاوی شربت تهیه میشد
(نمک باعث میشود دمای یخزدن آب به زیر صفر برسد) و نوع دیگری با قرار دادن شیر،
برنج کاملا پخته به همراه ادویه در داخل برف تهیه میشد.
بستنی یخی هم با آبمیوه، عسل و ادویه درست میشد.
این دسرهای یخی از مسیرهای تجاری وارد ایران هم شدند.
همچنین حدود ۴ هزار سال پیش در ایران دسر یخی فالوده
با استفاده از یخ، گلاب، آرد برنج رشتهای و زعفران و طعمدهندههای دیگر ساخته میشد.
نوعی بستنی با نام بستنی سنتی یا ایرانی در ایران رواج دارد که دارای طعم زعفران و رنگ زرد میباشد.
این بستنی همراه با خلال پسته و تکههای بزرگ خامهاست و طرفداران زیادی دارد.
اکبر مشتی یکی از اولین کسانی بوده که در ایران بستنی فروشی داشته است.
بستنی اکبر مشتی با نوع خارجی آن بسیار متفاوت بود.ایرانیها استفاده از گلاب و زعفران را بر ثابت کنندهها ترجیح میدادند.
پیش از این بستنیهای سه رنگ در بسیاری از شهرها رواج داشت که رنگ زرد آن زعفرانی،
سفید آن وانیلی و رنگ قهوهای دارچینی بود که توسط استاد بستنی ساز این سه رنگ به هم چسبیده و در ظروف یک بار مصرف فروخته میشدند.
تاریخچه بستنی قیفی
با به وجود آمدن دستگاه های سردكننده مكانیكی، اولین فریزر افقی یك پارچه توسط اچ.اچ میلر ساخته شد كه با آن قطعات كوچك بستنی،
جداگانه فریز می شدند، اما اولین نوع قیفی آن توسط یك مهاجر ایتالیایی به نام ایتالو مارچیونی
در نیویورك تهیه شد و او قالب مخصوص بستنی قیفی خود را در ۱۹۰۳ به ثبت رساند
و یك سال بعد به طور اتفاقی در نمایشگاه جهانی سنت لوئیس معرفی شد.
در این نمایشگاه، یك تولیدكننده نان شیرین اهل سوریه به نام حموی تعدادی نان شیرین را به شكل مخروط لوله كرد
تا همسایه بستنی فروشش بتواند برای توزیع بستنی از آن استفاده كند.
این شكل عرضه تا امروز، یكی از محبوب ترین شیوه ها باقی مانده است.
تولید انواع دیگر آن از نوع چوبی،
بستنی با رویه میوه و بستنی شكلاتی از سال ۱۹۲۰ آغاز شده است كه در آن زمان، پدیده ای نوظهور بود.
اختراع دستگاه بستنی ساز
در سال ۱۸۴۳ میلادی، اولین فریزر دستی چرخشی توسط نانسی جانسون اختراع و ثبت شد.
در فاصله سالهای ۱۸۴۸ و ۱۸۷۳، ۶۹ بستنی ساز چرخشی دیگر به ثبت رسید
و در سال ۱۸۵۱ اولین واحد صنعتی تولید بستنی توسط جاكوب فیوزل در بالتیمور راه اندازی شد.
یك سال قبل از پایان قرن، آگوست گالین دستگاه هموژنیزه كننده را اختراع كرد كه به ایجاد بافت نرم و خاص بستنی بسیار كمك كرد.
طرز تهیه ی بستنی وانیلی:
مواد مورد نیاز
2 لیوان : شیر
2/1 لیوان : شکر
2/1 قاشق چای خوری : وانیل
2/1 قاشق چای خوری : ثعلب
2/1 قاشق چای خوری : هل
مقداری گلاب
طرز تهیه :
قدم اول : یک ظرف استیلی برداشته و شیر را داخل آن می ریزیم روی شعله می گذاریم.
قدم دوم : شکر، هل، وانیل و ثعلب را در ظرف دیگری ریخته و با هم ترکیب می کنیم.
قدم سوم : مخلوط شکر، وانیل، هل و ثعلب را وقتی شیر گرم شد به آن اضافه می کنیم.
قدم چهارم : در ادامه طرز تهیه بستنی وانیلی، گلاب را اضافه کرده و جهت خوب مخلوط شدن مواد، عمل هم زدن را انجام می دهیم.
قدم پنجم : ظرف را از روی شعله برداشته و کنار می گذاریم تا سرد شود و سپس در فریزر قرار می دهیم.
قدم ششم : بعد از یک ساعت ظرف را خارج کرده و بستنی را هم میزنیم و دوباره در فریزر می گذاریم.
قدم هفتم : مرحله قبل چند بار با فاصله یک ساعت در میان انجام میدهیم.
قدم هشتم : بعد از اتمام تکرار، ظرف را چند ساعت در فریزر می گذاریم تا خوب سفت شود.
قدم نهم :بستنی را از فریزر خارج کرده و سرو می کنیم.
منابع:
ویکی پدیا، بیتوته، همشهری آنلاین، باشگاه خبرنگاران جوان